۱۰ سال پیش نه کسی خودروهای چینی را می‌شناخت و نه کسی باور می‌کرد که روزگاری خیابان‌های کشور به نمایشگاه محصولات شرکت‌های کوچک و بزرگ خودروساز چینی تبدیل شود. با گذشت یک دهه از آغاز نخستین فعالیت جدی یکی از خودروسازان چینی در ایران، محصولات دیگر شرکت‌های این کشور وارد ایران شدند و مانند بسیاری دیگر از کالاهای ساخته شده این کشور در چشم بر هم زدنی بازار را کشور را به تصرف خود درآوردند.
هم اکنون ۱۰ شرکت چینی در بازار ایران حضور دارند و نکته جالب توجه این موضوع عدم فعالیت تعدادی از این شرکت‌ها در کشور چین است به عبارت دیگر برخی از شرکت‌های فعال در ایران اجازه فروش محصولات خود را بنا بر گفته برخی از فعالان و کار‌شناسان بازار خودرو در کشور چین ندارند.
آنچنان که خبرگزاری فرانسه در یکی از گزارش‌های اقتصادی خود در تحلیل بازار مصرف چین اعلام کرد تنها یک چهارم چینی‌ها متقاضی و خریدار محصولات شرکت‌های خودروساز چینی هستند و حال باید پرسید با توجه به نگاه منفی بسیاری از ایرانیان به کیفیت کالاهای چینی چگونه شرکت‌های خودروساز این کشور توانستند در کمتر از ۱۰ سال ۸ درصد بازار ایران را در اختیار خود قرار دهند؟
کار‌شناسان در جواب این سوال در ابتدا به تحریم‌ها اشاره می‌کنند و معتقدند که تحریم‌ها در چند سال گذشته نه تنها پای خودروسازان چینی را در بازار ایران باز کرد که فضا را برای حرکت خزنده آنها در بخش تولید کشور نیز مهیا کرد آنچنان که هم اکنون دو خودروساز بزرگ کشور در بسیاری از سطوح و بخش‌های تولید همکاری گسترده‌ای با شرکت‌های چینی برای تولید محصولات خود دارند همکاری‌هایی که تا چند سال پیش با شرکت‌ها معتبر اروپایی و ژاپنی انجام می‌شد. علیرضا سزاوار یکی از فعالان بازار خودرو یکی دیگر از علل اقبال مردم به خودروسازان چینی را در چند سال گذشته رفتار‌ها و نگاه تولیدی خودروسازان داخلی عنوان می‌کند و به «شما» می‌گوید: عدم تنوع در محصولات خودروسازان داخلی واکتفا به تولید چند مدلی محدود با کیفیت بسیار نازل و قیمت بسیار بالا در غیاب محصولات کشورهای اروپایی در چند سال گذشته مردم را به خرید محصولات چینی سوق داد. تنوع محصولات شرکت‌های چینی قابل قیاس با شرکت‌های داخلی نیست و این یکی از دلایل اقبال مردمی به شرکت‌های چینی بوده است. با این حال یکی از مدیران ایران خودرو نیز در گفتگو با هفته نامه«شما» دلیل موفقیت شرکت‌های چینی در بازار ایران را ارزان فروشی چینی‌ها و ضعف و سستی خودروسازان داخلی می‌داند و می‌گوید: وقتی شرکت‌های ایرانی نمی‌توانند محصولات متنوعی با قیمت‌های مختلف برای متقاضیان تولید و عرضه کنند اقبال مردم به طور حتم به شرکت‌های رقیب تمایل پیدا خواهد کرد. برای مثال هم اکنون متقاضیان خرید خودرو با ۳۰ میلیون تومان پول تنها دو یا سه مدل خودرو داخلی را می‌توانند خریداری کنند حال آنکه با همین مقدار پول در کشورهای دیگر شاید بالای ۱۰ مدل خودرو به متقاضیان معرفی شود. این به خوبی نشان دهنده عدم موفقیت خودروسازان داخلی و شاید به نوعی سوء استفاده از شرایط بازار انحصاری در سی سال گذشته باشد. حضور پررنگ شرکت‌های چینی در بازار ایران و حرکت خزنده و بی‌سرو صدای آنها در این سال‌ها واقعیتی انکار ناپذیر و گویای تغییر و تحول گسترده در بازار خودروی ایران است اینکه این حضور چه آثار و نتایجی به همراه دارد آنچنان مشخص نیست ولی آنچه که مشخص است تداوم روند کنونی خودروسازان داخلی و سستی آنها در عرضه محصولات گران قیمت و بدون تنوع و همچنین کیفیت بسیار نازل آنها در کوتاه مدت و میان مدت به طور حتم آسیب‌های فراوانی را به آنها تحمیل خواهد کرد و تجربه نشان داده که اگر تدبیری برای رقابت با چینی‌ها اندیشیده نشود این شرکت‌ها با فتح بدون دردسر و زحمت بازار‌ها را به خوبی و بسیار مطلوب اشنا بوده و به خوبی از روش تسخیر بازار‌ها آگاه هستند.
