
سید مصطفی میر سلیم- در دیدار اخیر نمایندگان شورای اسلامی شهر تهران و مسئولان شهرداری تهران، مقام معظم رهبری نکاتی را مطرح فرمودند که بخشی از آن را به عنوان مطالبات معظم له از مسئولان امر باید تلقی کرد و چه خوب است که شورای محترم اسلامی شهر تهران و شهردار محترم تهران، ضمن تشکر از مقام معظم رهبری، مقدمات لبیک گفتن واقعی به معظم له را، چه به لحاظ اجرایی و چه از لحاظ نظارتی، فراهم آورند:
عدم تجاوز به منابع طبیعی: متأسفانه به زمینهایی از منابع طبیعی در سالهای گذشته به بهانههای مختلف تجاوز شده و برای آنها پروانۀ ساخت و ساز صادر شده است. این امر باعث بروز مشکلاتی به ویژه برای مردم همجوار آن زمینها شده است و شایسته است به هر قیمت اصلاح گردد.
مراعات اقتضای کوهپایه: وضع ساخت و سازها در کوهپایۀ تهران از قوارۀ خاصی تبعیت نمیکند و تراکم ساخت و ساز عمدتاً از سه طبقه به هفت تا یازده طبقه و در مواردی به برج سازی توسعه یافته است و هر کس از بالا نگاهی بر این مجموعه از ساخت و سازها بیندازد تلّی از سنگ و سیمان و آهن را که بدون نظاممندی مشخص برافراشته شدهاند، شاهد خواهد شد. ساماندهی کوهپایۀ تهران باید جدی گرفته شود و تا خیلی دیر نشده به آن اولویت داده شود.
بیهویتی معماری و شهرسازی تهران: هر تازه واردی فرقی بین شهرسازی و معماری ساختمانها در تهران و سایر کشورهای غیر اسلامی نمیبیند که وجه تمایز آن محسوب شود؛ همین امر به نادیده گرفتن معیارهای اسلامی و برخی ضوابط شرعی انجامیده و باعث مسائل فرهنگی و اجتماعی شده است.
پاسداری از حریمها: بسیاری از حریمها در شرایط منطقی و کارشناسی تعریف شده و به مردم ذی نفع ابلاغ شده است ولی متأسفانه، پس از گذشت چند صباحی، آن حریمها کان لم یکن تلقی شده است و ساخت و سازهای بیقوارهای در آنها لجام و شتابان آغاز شده است که شرایط بغرنجی را برای محلاتی که مشمول آن حریمها بودهاند بوجود میآورد.
این تغییر کاربریها بدون توجه به سیاستهای تعیین حریم و صرفا با استفاده از اختیارات ویژهای که کمیسیون مادۀ ۵ در تهران دارد انجام گرفته است. یکی از مهمترین آن حریمها، حریم ۱۸۰۰ متر است که پس از صدور مجوزهای شتابزده در دو سال گذشته، منتظر ورود به مرحلۀ بحران شده است. راه حل مشکل، در متوقف ساختن اقداماتی است که با نادیده انگاشتن حریمها، ولو با ظاهر قانونی بخشیدن به آنها، از دو سال گذشته آغاز شده و نیز بازگشت به کاربریهای تعریف شدۀ قبلی، نظیر توسعۀ فضای سبز، است.
امور فرهنگی: نیازهای فرهنگی و هنری شهر تهران گسترده و پیچیده است و باید بر مبنای راهبردی مصوب، برای آن برنامه ریزی و طراحی اجرایی بشود والا نتیجۀ معکوس و نامطلوب به بار میآورد، نظیر توصیههای شعارگونهای که در مورد رعایت نظم و مقررات بر در و دیوار شهر نقش میبندد ولی همزمان با آن، مزاحمتهای بیشماری با زیر پا گذاشتن حقوق شهروندی و حقوق همسایگی، برای مردم ایجاد میشود. این تعارض، که ناشی از ضدیت شعار و عمل است، فقط موجب خلل وارد کردن به اعتقادات مردم میشود. اقدامات مخلصانه و خداپسندانۀ شهرداری است که بهترین اثر مثبت فرهنگی را بر مردم میگذارد و نه
پرده نویسی های شعارگونه.
آلودگی هوا: مهمترین عاملی که موجب برهم خوردن تعادلهای
محیطزیستی میشود تجاوز از حدودی است که متناسب با ظرفیتهای
محیطزیستی تعریف و تعیین شدهاند: مقدار هوای تقریبا و اغلب ساکن بین کوههای مرتفع البرز در شمال تهران و نیز کوههای شرق تهران جوابگوی نیازها و فعالیتهای جمعیت دوازده میلیونی تهران نیست و سالها است که به ویژه از این لحاظ فضای زیستی تهران به حد اشباع خود رسیده است و بنابراین افزایش تراکم و ساخت و سازهای نیمه بلند و بلند مرتبه هیچ توجیهی ندارد و پیرو آن اصالت دادن به عبور و مرور خودروهای شخصی با برپا کردن پلها و ساخت بزرگراههای شهری و تونلها، به جای اولویت مطلق دادن به ترابری عمومی و متناسب با نیازهای واقعی شهروندان تهرانی، جز بر افزایش تولید آلایندهها اثری ندارد و چارۀ اضطراری نیز که مسئولان امر یافتهاند، ایجاد محدودیت است در استفاده از خودروهای شخصی با طرحهای ارتجالی مختلف نظیر زوج و فرد.... البته بر این آلودگی هوا باید آلودگی آب و خاک و آلودگی صوتی را نیز افزود. نجات دادن تهران در محترم شمردن ظرفیت زیستی آن است و نه در افزایش تراکم و نه در گسترش دادن به امکانات استفاده از وسائل ترابری شخصی.
به طور خلاصه مسائل اصلی شهر تهران را میتوان بدین صورت فهرست کرد:
۱. ظرفیت زیستی تهران (اسلوب شهرسازی، فروش تراکم، محلهها و ویژگیهای هرکدام، فضای سبز، اقتضای مرکزیت کشور بودن، خدمات... )
۲. شهر برای زندگی انسانها یا برای تردد خودروها؟
۳. خط گسل، زلزله، ساخت و ساز به ویژه در حریم گسل
۴. آلودگی خطرناک وفلج کنندۀ هوای تهران و چاره جویی آن
۵. کوهپایۀ تهران: گسترش امکانات تفریحی (مانند مجموعۀ فرهنگی ورزشی توچال) و ساماندهی دسترسیها، ترددها و توقفگاهها.
۶. خدمات شهری: تسهیل عبور و مرور عمومی و رفع ازدحامها، و مشکلات آب و فاضلاب، برق، گاز
۷. احترام به حق شهروندی و حق همسایگی
۸. چاره جویی مسائل فرهنگی و اجتماعی تهران و برخورد با ساختار شکنیها
۹. حل مسائل امنیتی و سیاسی
۱۰. پیش بینی اقدام مؤثر در هنگام حوادث غیر مترقبه
*رئیس شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام