حمیدرضا ترقی- مجمع تشخیص مصلحت نظام» یکی از مهم‌ترین نهادها و ارکان نظام اسلامی است که «در آغاز با ابتکار امام راحل (رضوان‌الله‌علیه) پدید آمد... این حسنه‌ی ماندگاری است که هوشمندی و همه‌سونگری رهبر بزرگ ما آن را در هنگامی که نیاز کشور به آن آشکار گشت، پدید آورد و امکان مدیریت عالی کشور را با آن به نصاب لازم رسانید. مقام معظم رهبری
رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابلاغ احکام جدید اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن افزودن اعضای جدید به ترکیب مجمع و تعیین ریاست آن بعد از درگذشت آیه اله هاشمی رفسنجانی پنچ خواسته مهم را از مجمع در دوره جدید مطالبه فرمودند که عبارتند از :
-1 سامان بخشیدن به مجموعه‌ی سیاستهای کلّی و بازنگری در عناوین و نیز در فرآیند تعیین و تنظیم آن.
- 2 سامان بخشیدن به مسأله‌ی نظارت بر اجرای سیاستها.
-3 سازوکار لازم برای ارزیابی کارآمدی و اثربخشی سیاستها.
- 4 ایجاد انسجام کامل در ساختار تشکیلاتی و مدیریتی و تمرکز برنامه‌ها بر اساس آئین‌نامه‌ی مصوّب.
- 5 چابک‌سازی تشکیلات و حذف بخشهای موازی و غیر ضرور.
بازنگری درسیاستها
از سال 77 تا کنون بالغ بر 40 سیاست پس ا ز طی مراحل کارشناسی و مداقه رهبری توسط معظم له تصویب و ابلاغ گردیده است .که علاوه بر چشم انداز 20 ساله 6 سیاست برنامه های پنج ساله دوم تا ششم است و بقیه موضوعات مهم کشور است مانند:
1- سیاستهای بخش معدن
2- سیاستهای شبکه های اطلاع رسانی
3- سیاستهای بخش انرژی
4- سیاستهای بخش امنیت اقتصادی
5- سیاستهای بخش منابع طبیعی
6- سیاستهای بخش منابع آب
7- سیاستهای بخش حمل و نقل
8- سیاستهای بخش امنیت قضائی
9- سیاستهای بخش کشاورزی
10- سیاستهای بخش پدافند عامل
11- سیاستهای بخش اشتغال
12- سیاستهای بخش صنعت
13- سیاستهای بخش شهرسازی
14- سیاستهای بخش مسکن
15- سیاستهای بخش امنیت تولید وتبادل اطلاعات
16- سیاستهای اصل چهل و چهارقانون اساسی
17- سیاستهای مبارزه با مواد مخدر
18- سیاستهای تشویق سرمایه گذاری
19- سیاستهای اصلاح الگوی مصرف
20- سیاستهای خودکفائی دفاعی و امنیتی
21- سیاستهای اقتصاد مقاومتی
22- سیاستهای سلامت
23- سیاستهای تولید ملی ؛ حمایت از کار و سرمایه ایرانی
24- سیاستهای محیط زیست
25- سیاستهای انتخابات
بعضی از این سیاستها متناسب با شرایط آن زمان نوشته شده و باید باتوجه به مقتضیات اکنون اصلاح شود
مسئله نظارت
از 1300 صفحه سیاست ابلاغی شاید به قطع بتوان گفت که 50% آنها هم عملی نشده و دولتها تن به اجرای کامل و دقیق آن ها نداده اند .
نظارت بر اجرای سیاستها در چند سال اخیر از طریق شورای نگهبان در خصوص قانون گذاری اعمال ولی در اجرا
ضمانت اجرائی لازم و کافی وجود نداشته لذا می بینید که سیاست اقتصاد مقاومتی همچنان در پیچ و خم بروکراسی اداری گیر کرده و یا سیاست اصلاح الگوی مصرف اجرا نشده تا مشکل اسراف در انرژی حل شود.
اگر نظارت بر سیاستها سامان دهی شده بود امروز بسیاری از مشکلات کشور حل شده بود
ارزیابی و کارآمدی سیاستها
بی شک سیاستها وقتی در مسیر اجرا قرار گیرند و با چالشها دست و پنجه نرم کنند کارآمدی و نتیجه مثبت یا منفی آن سیاست مشخص میشود .بنابر این بازخورد اجرائی سیاستها و تحلیل و ارزیابی دقیق آنها زمینه اصلاح و تجدید نظر منطقی را فراهم میسازد
اصلاح ساختار و چابک سازی
مجمع در واقع اتاق فکر و اندیشه ورزی نظامی است که ام القرای جهان اسلام است و بناست تمدن نوین اسلامی را پی ریزی کند . بنا است نظام و حکومت و حکمرانی مطلوبی را براسا س معیارها و مبانی اسلامی ایجاد کند که الگو و سرمشق ملتهای اسلامی باشد .
ساختار کنونی قطعا پاسخگوی این مسئولیت مهم نیست و باید متناسب با نیاز کنونی آنرا اصلاح و بازسازی کرد
این بازسازی هم شامل حذف بخشهای موازی و کوچک سازی میشود و هم شامل انسجام و تمرکز درمدیریت آن خواهد بود .
امید است با رهنمودهای فوق تحول لازم در این نهاد مهم و حساس در کشور پدید آید .