***

حرکت پر شتاب علمی کشور به توصیه رهبری قرار بود متوقف نشود و در این بخش سرمایه گذاری هم انجام گیرد. از این بابت چه ارزیابی از عملکرد دولت دارید؟

مقداری شاخص‌های ما از آن رنکینگی که در دنیا داشتیم کاهش پیدا کرده است. هم تعداد مقالات علمی و هم جایگاهی که در گذشته داشتیم در این دوره دچار کاهش شده است. علت‌های مختلفی هم دارد. یکی اینکه توجه دولت بیشتر به سمت و سوی بحث سیاست خارجی یا اینکه در بخش اقتصاد بیشتر به کاهش تورم بوده است. بعضا وقتی بحث کاهش تورم پیش می‌آید هزینه‌هایی که باید در بخش‌های علمی و تحقیقاتی صرف شود، برای اینکه هزینه‌ها بالا نرفته و یا تورم ایجاد نشود، ممکن است، تزریقات مالی را انجام نداده باشیم. لذا برای پژوهشگران ما امکان انجام فعالیت نبوده است و در این زمینه‌ها مقداری کاهش داشتیم.

به نظر شما سرمایه گذاری در این بخش کافی بوده است؟

وقتی قرار بوده است که از نظر اقتصادی مقدار پول کمتری تزریق کنیم تا در کشور تورم ایجاد نشود، در این بخش هم پول کمتری داده شده است. یعنی دولت بیشتر سعی کرده است که هزینه‌های جاری را بپردازد و 10 تا 20 درصدی هم برای اعتبارات عمرانی هزینه کرده و سعی کرده است که در رابطه با سایر مسائل کمتر هزینه انجام دهد. در این مقوله هم از نظر مالی کمتر توجه شده است که نتیجه آن را هم دیدیم.

حمایت از شرکت‌های دانش بنیان نکته ای است که مقام معظم رهبری بارها روی آن تأکید فرمودند. الان می‌بینیم که از تولیدات معمولی هم حمایت نمی‌شود چه برسد به شرکت‌های دانش بنیان؟

در امر تولیدات داخلی مشکل عمده و کلی داریم. همه علاقمند هستند که از شرکت‌های دانش بنیان پشتیبانی کنند. هم دولت، مردم، مجلس و مقام معظم رهبری، همه علاقمند هستیم ولی متأسفانه در کشور ما برای حمایت از تولید داخلی ساز و کارهای ضعیفی است. یک سری برخوردها و معافیت‌هایی را برای شرکت‌های دانش بنیان در قانون گذاشته‌ایم که حتی اگر اساتید دانشگاه‌ها در این شرکت‌ها باشند، دو شغله محسوب نشوند یا امتیازات معافیت‌های مالیاتی وضع کرده‌ایم. در کل ما در کشور مشکل تولید و حمایت از تولید را داریم. دلائل عمده آن هم مشخص است. ما کشوری هستیم که علاوه بر وارداتی که داریم تنها بین 20 تا 25 میلیارد دلار کالای قاچاق وارد می شود. صادراتی که داریم هم عمدتا نفت و میعانات گازی است. کشور ما عموما واردات محور بوده و به همین دلیل تقویت تولیدات داخلی در دستور نبوده است. افزایش تولید داخلی دلخواه همه ما است یعنی این طور نیست که یک دولت نخواهد که تولید داخلی داشته باشد. اما ساز و کارهای ما به این سمت و سو نمی‌رود که تولیدات داخلی حمایت شود که البته تولیدات مربوط به دانش بنیان هم جدا از این قاعده نیست.

نکته بعدی بحث نظام سلامت است که گویا حضرت آقا از این طرح راضی بودند. و فرمودند که از این طرح پشتیبانی شود اما تصمیم‌هایی که گرفته می‌شود، این طرح را به ضد خودش تبدیل نکند. ارزیابی شما از اجرای طرح نظام سلامت چیست؟

در مورد طرح تحول نظام سلامت، ما گرفتار یک چاه ویل می‌شویم که هر چه پول در آن بریزیم نتیجه نمی‌گیریم. در قانون ابتدا تامین اعتبار و بعد ایجاد تعهد را داریم. دولت هم باید بر اساس آن بودجه ای که دارد فعالیتی را انجام دهد. در رابطه با طرح تحول شاهد این هستیم که سازمان بیمه خدمات درمانی 6- 7 هزار میلیارد و به گفته خودشان 10 هزار میلیارد تومان بدهکار است. معنایش این است که ما پول نداشتیم و هزینه‌هایی را در کشور ایجاد کردیم. حالا لایحه آورده اند که از محل فروش اوراق مشارکت بدهی سازمان خدمات درمانی را بدهیم. قطعا بیش از این مبلغ به سازمان تأمین اجتماعی خسارت وارد کرده ایم. الان تأمین اجتماعی در معرض آسیب جدی به دلیل افزایش هزینه‌های درمان است. طرح تحول سلامت کار بسیار خوبی است اما فقط منجر به افزایش هزینه‌های کشور شده است یعنی ما پرداخت بیشتری انجام می‌دهیم.

یعنی بازدهی آن، آنقدر که باید باشد، نبوده است؟

بحث اول این است که سرانه‌ها در کشور ثابت مانده و تعرفه‌ها به شدت بالا رفته است. بحث دوم این است که ما باید بودجه را به سازمان‌های بیمه گر می‌دادیم که آنها پرداخت‌ها را انجام دهند. ما پول‌ها را به وزارت بهداشت داده ایم و خرج کرده است حالا می‌گوییم که بیمه‌ها بدهی آن را بدهند! در هیچ جای دنیا ارائه کننده خدمت، ناظر خدمت و فروشنده و خریدار یکی نیست به جز جاهایی که تمام خدمات درمانی را آن کشور رایگان می‌دهد که تقریبا آن را هم نداریم، یعنی بعضی از کشورهای حاشیه خلیج است که آنها هم حساب و کتاب می‌کنند. الان سازمان‌های بیمه گر را گرفتار کردیم و هزینه درمان را به شدت بالا بردیم. اگر هزینه بیمارستانی هم برای مردم کاهش دادیم از آن طرف سازمان های بیمه گر را بدهکار کرده ایم که فردا باید از بودجه عمومی کشور به آنها بدهیم. اگر اوراق مشارکت چاپ می‌کنیم، مملکت را بدهکار کرده ایم که باید در سال‌های آینده این اوراق مشارکت به اضافه 20 % سودش را متقبل شویم به خاطر اینکه یک کاری انجام دادیم که پرداخت به پزشکان را بالا برده ایم. مشکل ما برای بیمه سلامت این است که آنچه که در قانون وجود داشت را عمل نکردیم. مثلا در قانون برنامه پنجم گفته می شود که باید پزشکانی که دولتی هستند در بخش خصوصی کار نکنند ولی می‌بیینم که پزشکان از جمله خود آقای وزیر بعد از ظهرها در بیمارستان‌های غیر دولتی کار می‌کنند. وقتی وزیر در بخش خصوصی کار می‌کند چطور می‌تواند به زیر مجموعه اش بگوید که این قانون را عمل کنید و شما باید بعد از ظهر در بخش خصوصی کار نکنید. لذا این مشکل همیشه باقی خواهد ماند. بحث نظام سلامت این گونه نیست که بگوییم دو یا سه هزار میلیارد. ما مالیات همه کشور را یک درصد بالا بردیم در حالی که همه دنیا در زمان رکود مالیات‌ها را کاهش می‌دهند. اما ما یک درصد مالیات را افزایش داده و به وزرات بهداشت دادیم. یارانه‌ها را از محل یارانه‌ها به وزارت بهداشت دادیم.

نکته مهم دیگر بحث مسکن مهر است. عملکرد دولت در بخش مسکن مهر چطور بوده است؟

دولت از ابتدا به مسکن مهر اعتقادی نداشت. شاهد بودیم که در مصاحبه‌های مختلف می‌گفتند مسکن مهر چیز مزخرفی است و بعد هم بحث شد که گفتند ما طرح جدیدی به نام مسکن اجتماعی داریم که در نهایت نه به مسکن مهر توجه شد و نه مسکن اجتماعی اعلام شد. البته اخیرا تغییر رویه داده شده و می‌خواهند مسکن مهر به یک جایی برسد که امیدواریم برسد ولی آن هم یک سری منابع مالی لازم دارد که اگر دولت محترم این منابع را تأمین کند طبیعتا شکل مسکن مهر هم حل می شود.

یعنی در این ده ماه باقی مانده می‌خواهد به جایی برسد؟

ان شاالله!