بسیاری از اقتصاد‌دانان و کارشناسان اعتقاد دارند که شورای رقابت تا به امروز فعالیت مؤثری در بازار خودرو نداشته و باید جمع شود نظر شما در این رابطه چیست؟
من از این سخنان بسیار تعجب می‌کنم. هم اکنون در همه کشورهای توسعه‌یافته و توسعه‌نیافته، شورای رقابت وجود دارد. قدرت رگولاتوری‌ها (تنظیم‌کننده‌ها) در کشورهای دنیا در حال افزایش است و اصلاً نمی‌شود چنین سازمان‌هایی را نداشت. مگر می‌شود کشوری بدون رگولاتوری باشد؟! الان مشکل عمده اقتصاد ایران، انحصار است. اگر انحصار نداشتیم، اوضاع مان خیلی خوب بود. خب قانون، شورای رقابت را مأمور مهار انحصار کرده تا عدالت اقتصادی را در جامعه برقرار کند. شورای رقابت تشکیلاتی نوپا است و همه باید در راستای اجرای عدالت اقتصادی، به ما کمک کنند نه اینکه بگویند شورا جمع شود.
یکی از انتقادها به این شورا، دولتی‌بودن آن است. آیا با وابستگی به دولت می‌توان وظایف محوله را به‌خوبی انجام داد؟
شورای رقابت دولتی نیست، ما شورایی فراقوه‌ای هستیم و به دولت وابستگی نداریم. در همه دنیا هم همین طور است و اصلاً خصوصیت اصلی شورای رقابت در دنیا به مستقل‌بودن آن مربوط می‌شود. ما 15 عضو در شورای رقابت داریم و وظیفه همه آنها این است که مستقل و بدون وابستگی به جایی، آنچه را که به صلاح جامعه است، تصویب کنند. ما در شورا، نمایندگان مجلس را هم داریم که هرجا احساس کنند خلاف مقررات پیش رفته‌ایم، اعتراض خواهند کرد و اصلاً هم اشکال ندارد، چون قرار نیست همه یک نظر داشته باشند. ما هر جا هم که اختلاف وجود داشته باشد، رأی‌گیری می‌کنیم و مطابق با نظر اکثریت، تصمیم خواهیم گرفت.
به نظر شما صنعت خودروی کشور انحصاری است؟
بله، ما صنعت خودروی کاملاً انحصاری داریم. خودروهای داخلی که حجم موتورشان بین 1500 تا 2000 سی سی است، اصلاً رقیب ندارند، نه به لحاظ قیمت و نه از جنبه حجم موتور. موارد مصرف این خودروها عام است و خیلی‌ها به‌عنوان منبع درآمد از آنها استفاده می‌کنند. بنابراین چنین خودروهایی، انحصاری به‌شمار می‌روند و شورای رقابت باید در قیمت‌گذاری شان ورود کند. هم اکنون بخش قابل توجهی از خودروهای داخل ساخت دو کارخانه بزرگ کشور است.
آیا وظیفه شما قیمت‌گذاری است؟ و یا باید دستورالعمل قیمت‌گذاری را مشخص کنید؟
وظیفه شورای رقابت تعیین دستورالعمل قیمت‌گذاری است؛ اما معنی دستورالعمل چیست؟! یعنی هرکس آن را دید، یک قیمت واحد از دلش دربیاورد. متأسفانه هیچ‌کس به این موضوع توجه نمی‌کند. چیزی که من یک قیمت از آن دربیاورم و خودروساز یک قیمت دیگر و فلان نهاد نظارتی نیز قیمتی جداگانه که دیگر دستورالعمل نیست و به درد نمی‌خورد. الان ما دستورالعمل قیمت‌گذاری خودرو را اعلام می‌کنیم و مرکز ملی رقابت که مستقل از شورای رقابت است، قیمت نهایی را محاسبه و به اطلاع عموم می‌رساند.
به نظر شما به‌عنوان یک شخصیت حقیقی و نه حقوقی به‌عنوان فردی که تحصیلات خود را در رشته اقتصاد گذرانده است، آیا نباید قیمت خودرو در بازار و از سوی خریداران تعیین شود؟
بنده به‌شدت به این موضوع اعتقاد دارم؛ چون در بازارهای رقابتی است که کیفیت و خلاقیت بروز پیدا می‌کند. من به‌شدت با قیمت‌گذاری کالاهایی که رقابتی هستند، مخالفم. برخی دوستان عنوان کرده‌اند برای ایجاد رقابت، باید تعرفه‌ها را پایین بیاوریم؛ اینکه بحث جدیدی نیست. ما خودمان در بهمن سال گذشته پیشنهاد کاهش تعرفه را به هیئت وزیران دادیم و گفتیم اگر تعرفه خودروهای زیر دو هزار سی سی پایین بیاید و به 10 درصد برسد، قیمت آنها با خودروهای داخلی رقابتی می‌شود و دیگر احتیاجی هم به قیمت‌گذاری نخواهد بود.
چرا تا به امروز نتوانستید قیمت خودرو را رقابتی کنید؟
زیرا شورای رقابت قدرت کافی ندارد. برخی از ابزارهایی که ایجاد رقابت می‌کند اصلاً دست شورای رقابت نیست. مثلاً تعرفه واردات خودرو؛ برای ایجاد رقابت در بازار خودرو سه فاکتور مورد نیاز است و غیر این‌ها نیز مورد دیگری نداریم. بر این اساس یا باید تعرفه‌ها را کاهش بدهیم یا باید سرمایه‌گذار (چه داخلی چه خارجی) بیاید و برای تولید محصولاتی جدید و رقیب برای خودروهای فعلی، سرمایه‌گذاری کند؛ یا اینکه تولید را به حدی بالا ببریم که سبب کاهش قیمت شود. ما تنها موردی را که توانستیم انجام دهیم، مورد سوم بود. چون سال گذشته و در عوض موافقت با افزایش قیمت خودروها، از شرکت‌های خودروساز خواستیم تا تولیدشان را افزایش دهند و آنها هم این کار را کردند.
توصیه شما به خریداران خودرو چیست؟ بسیاری معتقدند که قیمت خودرو دوباره ارزان خواهد شد؟
به نظر من چون انتظارات مردم عقلانی است؛ بنابراین بعید می‌دانم آنها منتظر کاهش قیمت خودرو باشند. در جامعه‌ای که زندگی می‌کنیم و با این وضع اقتصاد، مردم انتظار ارزانی از کدام کالا را دارند! شما به وضع درآمد نفتی و ارزی و اوضاع تولید کشور نگاه کنید؛ با این شرایط چه کسی انتظار دارد خودرو یا هر کالای دیگری ارزان شود!
خودرو هم از مواد اولیه استفاده می‌کند، نیروی انسانی دارد، همه این‌ها مشمول افزایش قیمت هستند و براساس شرایطی که الان داریم، هیچ علامتی مبنی‌بر ارزان‌شدن خودرو وجود ندارد. اصلاً متغیرهای فرمول قیمت‌گذاری خودرو نیز نشان نمی‌دهند که کاهشی در آنها صورت گرفته باشد.
