
***
شش سال شعار اقتصادی نشان از این دارد که رهبر معظم انقلاب از وضعیت اقتصادی کشور راضی نیستند و شاید با نامگذاری سال جدید این تأکیدات فراموش شود، به نظر جنابعالی برای این مسئله چه باید کرد؟
معتقد هستم که نهتنها آقا، بلکه قبل از مقام معظم رهبری، هم عده دیگری از بازار کسب و کار رویکردی مثبت به اقتصادی اسلامی برای ایران داشتند. بارها خواستیم این کار را انجام دهیم و امور را به سمت اقتصاد اسلامی پیش ببریم؛ اما نشد. بیشتر تصمیمگیرها، دولتی، نوشتهای و کاغذی است تا عملی! ما راجع به اقتصاد و کسب و کار اگر بخواهیم صحبت کنیم من بر میگردم به زمانی که در بازار به سبک سابق اولین چیزی که به آن توجه میشد خدا بود. مثلا امروزه وقتی به بالای مغازهها نگاه میکنیم میبینیم که با افتخارنوشته شده جنس پس از فروش پس گرفته نمیشود. آن چیزی که باید رعایت کنیم این است که جنس فروخته شده پس از فروش پسگرفته میشود. اگر کسی آمد جنسی خرید و مورد پسندش نبود، اندازهاش نبود و پس آورد باید قبول کنیم. آقای فروشنده! اگر شما منفعتی از این جنس نبری منافع معمول را که بردی، این را پس بگیر! آنگاه خواهی دید که خدا یک خرید دیگر جلوی شما میگذارد.
مثالی دیگرمی زنم. ما در منفعتبردن از کالا اندازه و حد و حدودی داریم باید درصدی روی کالا بکشیم که خریدار وقتی قیمت را میبیند راضی باشد و بگوید خدا برکت دهد؛ ولی ما این کار را نمیکنیم. «خدا برکت بده» که در زبان همه خریدارها و فروشندههای قدیمی بود حالا دیگر فراموش شده است.
نکاتی که میفرمایید بیشتر ناظر به عملکرد مردم است. مردم هم طبق احادیث ما آنگونه میشوند که مسئولینشان هستند. مگر درست عمل میکنند که مردم درست عمل کنند؟
آمدیم و مسئولین هیچوقت درست کار نکردند! ما چه کار با مسئولین داریم؟ ۸۰ درصد کار واردات و توزیع تولید و فروش رو دست بالا گرفتیم. چرا شرکتهای بزرگ تجاری هستند نه دولتی؟ چرا در رأس دولت تولید وجود دارد؟ توزیع هم میکند؟ این کارهایی که میکنیم کارهای مورد رضای خدا نیست.
ایراد بعدی آن است که بعضی از مطبوعات ما نصف صفحه پایینشان فقط تبلیغات است؛ اما چون منافع به جیب تبلیغکننده میرود، کسی اعتراض نمیکند. کسی جرئت نمیکند بپرسد صدا و سیما در ماه برای تبلیغات چقدر پول میگیرد؟
ما تا رشد فرهنگی نکنیم وضع اقتصاد ما درست نمیشود. یا باید بشویم تولیدکننده خارجی یا تولیدکننده ایرانی اسلامی! ایران اسلامی این نیست که فقط تبلیغ کنیم باید مردم را تشویق کنیم که کالای خوب تولید کنند منافع خوب ببرند. در فروش انصاف را رعایت کنند تا این کار را نکنیم وضع همین است.
حالا دیگر ۲۰ سال است که ما شعار میدهیم اقتصاد و تولید را بالاببرند؛ اما متأسفانه کالای خارجی وارد میشود برای نمایشگاهها! هم کارگر ما بیکار میشود و هم تولیدکننده ما تولیدش کم میشود. تولید ما رفته بهسوی کالاهای یک بار مصرف، من چند روز پیش با تاجری صحبت میکردم گلایه داشت از پارچههایی که از ترکیه میآورند. کیفیت خوبی ندارد. اشکال این است که تصمیمگیریهایمان از سمت تولیدکنندهها، بازاریها و تاجرها نیست. تصمیم را دیگران میگیرند و تاجرها باید بگویند چشم! ما باید کار را دست مردم و دست تولیدکننده بدهیم، واگر نه همین است.
کجا کم کاری کردیم که حضرت آقا مجبور شدند شش سال هشدارهای اقتصادی به ما بدهند؟
همه کم کاری کردند. بازاریها، فروشندهها، وزارتخانههای مختلف، واردکنندهها و صادرکنندهها هم کم کار میکردند. کار خودشان را به دوش نگرفتند. اتاق بازرگانی، اصناف باید مردم را جمع کنند و بگویند مردم ما باید چه کنیم که حضرت آقا دلگیر نشوند.
به جای اینکه پارچههای تولید خودمان رو نشان بدهیم پارچههای تولید خارج را تبلیغ میکنیم. به نظر من همه مقصرند. تولیدکننده که میتواند بهتر تولید کند و نکرده، واردکننده که تلاش خود را نکرده و به جای اینکه صادرات انجام هد واردات داشته! همه و همه به نوبه خود مقصرهستیم.
به نظر شما امسال باید شعارهای سال قبل را چگونه پیگیری کرد؟
ببینید آقا مسلما از وضع اقتصادی ما راضی نیستند. ایشان چندین بار تذکر دادند که شعارها برای استفاده بیلبوردی و همایشها نیست! باید کار عملی انجام شود. از طرفی از جای دیگر هم نقل قول خصوصی از ایشون شده که اطرافیان امام منتظر بودن که حرف از دهان امام بیرون بیاید و آن حرف را عملیاتی کنند! و این شاید به نوعی اعتراض باشد به نظام که بخشی از صحبتهای ایشون رو عملیاتی نکردند و ما در این زمینه دچار اخلال هستیم.
توجه ما باید به همه مبانی اقتصاد اسلامی جمع باشد تا رضایت رهبر انقلاب به دست آید. ما در اسلام داریم که مالیات را به زور از مردم نگیرید. الان شما میبینید مالیات را هر سال ابلاغ میکنند بعد چند صد هزار نفر از افراد میدهند. در صورتی که که گفتهاند حضرت علی(ع) به مالک اشتر سفارش میکنند به مأمورینت بگوکه گفتههای مردم را در مورد مالیات قبول کنند و به آنها فشار نیاورند.
بیاییم برویم دنبال تولید، یک چیزی را امتحان کنیم. ۴ سال هر تولیدکننده هر اظهارنامه و دستور بیمه داد بپذیریم. ۴ سال به مردم اعتماد کنیم مردم راستگو هستند! چند سال گفتیم همه دروغگو هستند این رسم خوبی نیست!