نخستوزیر سوریه در سفر به تهران در دیدار با علی لاریجانی راههای گسترش روابط اقتصادی میان ایران و سوریه را بررسی کردند. همچنین با توجه به حضور تروریستها در سوریه، حمایتهای قدرتهای غربی و تعدادی از کشورهای منطقه از آنها، در این دیدارها درباره راهحلهای خروج سوریه از بحران صحبت میشود. همزمان فرمانده نظامی افراد مسلح سوری موسوم به ارتش آزاد سوریه ضمن تهدید اتباع ایرانی مقیم سوریه از ایرانیها خواستند که ظرف 24 ساعت این کشور را ترک کنند. سلیم ادریس فرمانده نظامی ارتش آزاد سوریه در راستای اقدامات تروریستی خود ایرانیهای مقیم این کشور را تهدید کرد.

فاطمه صناعی- تحولات عراق این روزها به سوریه گره خورده است یا شاید هم اینطور باشد که تلاش میکنند بحران سوریه را به عراق گره بزنند. اختلافات میان ارتش آزاد و جبهه النصره که شعبهای از القاعده در سوریه است، این روزها به اوج خود رسیده است تا جایی که نگرانی غرب را برانگیخته است. از سوی دیگر تعدیل مواضع غرب در سوریه با سفر هیأت اروپایی به دمشق، واکنش جبهه النصره را به صحنه عراق کشانده است. انفجارهای موازی در سوریه و عراق ظرف هفته گذشته در کنار رفت و آمد رهبران القاعده عراق و جبهه النصره به سوریه و عراق خبر از گرهزدن تحولات دو کشور و به بحران کشیدن عراق میدهد.
پس از انفجار تروریستی روز سهشنبه در دانشگاه حلب که جبهه النصره رسماً مسئولیت آن را بر عهده گرفت و منجر به کشته و زخمیشدن بیش از صد نفر شد، دیروز عراق صحنه انفجارهای فجیعی بود که رد خون کشتارهای آن بازهم به جبهه النصره در سوریه رسید. این درحالی است که رسانه ها از جابهجایی رهبران جبهه النصره و القاعده عراق طی این مدت خبر داده و بر همکاریهای متقابل این گروههای تروریستی صحه گذاشتهاند.
گزارشها از انفجار سوریه حاکی است که کشتههای این انفجار از دانشجویان و آوارگانی است که به کوی دانشگاه حلب پناه آورده بودند. هنوز علت انفجار مشخص نشده اما رسانههای رسمی سوری در نخستین گزارشهای خود آن را ناشی از اصابت گلوله خمپاره یا آرپیجی اعلام کردند. خبرگزاری فرانسه، به نقل از یک منبع نظامی انفجاررا ناشی از اصابت یک موشک ضدهوایی دانست که دو عضو گروههای مسلح آن را به سمت یک هواپیما که در آسمان منطقه در حال پرواز بود، شلیک کردند.
جبهه النصره که یکی از شاخههای القاعده در سوریه محسوب میشود، مسئولیت انفجار روز سهشنبه در دانشگاه حلب را برعهده گرفت. در این انفجار که در محیط دانشگاه حلب رخ داد، دستکم 83تن کشته و 160 تن دیگر زخمی شدند. این اولین باری است که یک گروه مخالف اسد مسئولیت یک حمله تروریستی در این حد را قبول میکند. همچنین گزارشهای غیررسمی مختلفی درباره ارتباط النصره با عربستان منتشر شده است. این حملات حدوداً 10 روز پس از سخنرانی اسد و مخالفت آمریکا و اروپا با آن انجام شده است. از سوی دیگر در حالی که گزارشهایی درباره درگیری بین جبهه النصره و ارتش آزاد مطرح شده است، سفر هیأت اروپایی به دمشق نشان از نرمتر شدن موضع غرب در قبال سوریه دارد و ظاهراً جبهه النصره با این تغییر موضع غربیها مخالف است که خود میتواند دلیلی برای این نوع انفجارها باشد.
مخالفان نیز با پخش تصاویر اجساد قطعه قطعه شده قربانیان این انفجارها در پایگاه اجتماعی فیسبوک، اعلام کردند: این حادثه به دلیل حمله هوایی به حیاط دانشکده مهندسی حلب صورت گرفت و تعداد قربانیان آن 77 تن است و به دلیل شدت انفجارها تعداد زیادی از زخمیها این انفجار اوضاع نامطلوبی دارند. بنا به گفته گروههای مخالف، حمله اول در ساعت یک بعد الظهر به وقت محلی اتفاق افتاد و حمله دوم پس از پنج دقیقه صورت گرفت و در پی این حمله تظاهراتی صورت گرفت که این تظاهرات به حمله هوایی سوم انجامید. همچنین این منابع با اشاره به اینکه گروههای مسلح با پرتاب دو موشک سعی در سرنگون کردن هواپیمای جنگی عامل حمله داشتند اما موفق نشدند، تأکید کردند تعدادی از کشتهشدگان و مجروحان کودک هستند.
ضربالاجل 48 ساعته تروریستها به اتباع ایرانی
سوریه این روزها با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم میکند، سفر نخستوزیر سوریه به ایران میتواند در این راستا باشد. از سوی دیگر سفر نماینده ایران به چین و هیأت اروپایی به دمشق که نشانگر تعدیل مواضع غربیها و رویکرد مثبتشان در این خصوص است، نیز میتواند علت این واکنش منفی تروریستها باشد.
نخستوزیر سوریه در سفر به تهران در دیدار با علی لاریجانی راههای گسترش روابط اقتصادی میان ایران و سوریه را بررسی کردند. همچنین با توجه به حضور تروریستها در سوریه، حمایتهای قدرتهای غربی و تعدادی از کشورهای منطقه از آنها، در این دیدارها درباره راهحلهای خروج سوریه از بحران صحبت میشود. همزمان فرمانده نظامی افراد مسلح سوری موسوم به ارتش آزاد سوریه ضمن تهدید اتباع ایرانی مقیم سوریه از ایرانیها خواستند که ظرف 24 ساعت این کشور را ترک کنند. سلیم ادریس فرمانده نظامی ارتش آزاد سوریه در راستای اقدامات تروریستی خود ایرانیهای مقیم این کشور را تهدید کرد.
تکرار صحنه سوریه در عراق
در آن سوی میدان یعنی عراق، درست یک روز پس از انفجار حلب، انفجارهایی صورت گرفت که طی آن 27 نفر کشته و 220 نفر زخمی شدند. شبکه تلویزیونی المیادین در گزارشی توسط عبدالله بدران خبرنگار این شبکه در بغداد در گفتگویی درباره انفجارهای دیروز در عراق گفت: در این انفجارها از سه بمب و یک خودروی بمبگذاری شده استفاده شده است. به گفته منابع امنیتی در کرکوک گمان میرود بمبها در ساعات شب در محل حادثه کار گذاشته شده باشند. انفجارها بسیار مهیب بودند به گونهای که ساختمانی که نیروهای پیشمرگ در مقابل آن تجمع کرده بودند به کلی ویران شد.
آلمانیتو در گزارشی نوشت: دولت عراق در ردیابی عاملان حملات عراق به سوریه و جبهه النصره رسیده است. یک مقام ارشد امنیتی ستاد ارتش عراق در گفتگو با این سایت نزدیک به کاخ سفید گفت: دولت عراق اطلاعات قابل اطمینانی به دست آورده است که جنبش امارت اسلامی عراق که حملات تروریستی در عراق را انجام میدهد، با سوریه ارتباط دارد. این در حالی است که همزمان با این انفجارها بسیاری از کسانی که اخیراً در مناطق سنینشین عراق علیه مالکی تظاهرات میکردند، پرچمهای ارتش آزاد سوریه را در دست داشتند. آلمانیتو به نقل از یک مقام امنیتی نزدیک به دفتر مالکی هم با اشاره به ارتباط انفجارهای عراق و سوریه میافزاید که جنگجویان تغییر مکان به سوریه دادهاند و این یک اتفاق نیست. این دیدگاه وجود دارد که فعالیت امارت اسلامی عراق به سوریه منتقل شدهاست. این مقام عراقی گفته است که بعضی رهبران بلندپایه عراقی حمایت های لجستیکی و اسناد لازم از جمله پاسپورت را برای جابهجایی تروریست های عراقی از عراق به سوریه فراهم کردند.
یک عضو ائتلاف دولت قانون مالکی نیز گفت که جبهه النصره سعی می کند تأثیراتی در تحولات عراق داشته باشد و سعی میکند ازطریق برخی سیاستمداران سوری تسهیلاتی را برای جابهجایی رهبران جبهه النصره از سوریه به عراق فراهم کند. این سایت همچنین با رابرت فور، سفیر سابق آمریکا در سوریه صحبت کرده و او گفته است که جبهه النصره کمتر ازیک سوم جنگجویان سوری را تشکیل میدهد و گروه های مسلح دیگری وجود دارند که علیه دولت سوریه نقش مهمتری را بازی می کنند. این در حالی است که از دسامبر 2012 آمریکا جبهه النصره را در لیست گروههای تروریستی قرار داده است. این نشان میدهد که خود آمریکا نیز نسبت به این گروه احساس نگرانی دارد.
زمانبندی جالبتوجه انفجارها
نکته جالب توجه دیگر در مورد این انفجارها زمانبندی آنهاست. این انفجارها یک روز پس از آن صورت میگیرد که رهبر معنوی جبهه النصره در درعا کشته شد. همچنین وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت، روز سهشنبه یکی از رهبران سنی عراق به اسم ایفان العیساوی بر اثر یک عملیات تروریستی در فلوجه کشته شد. وی از معدود رهبران سنی بود که علیه القاعده عراق فعالیت میکرد. او در ماه ژوئن با وال استریت ژورنال طی مصاحبهای گفته بود که بدون شک تحولاتی که در الانبار اتفاق می افتد با تحولات سوریه مرتبط است و در شارژ کردن القاعده عراق تأثیرگذار است. بنیاد کوییلیوم در لندن نیز اعلام کرده است که جبهه النصره 5 هزار نیرو دارد. این بنیاد در گزارش خود تصریح می کند که جبهه النصره سوریه با القاعده عراق در ارتباط است و با هم همکاری می کنند.
در این میان با ادامه تظاهراتهای ضد دولتی در عراق، مردم موصل نیز اعلام کردند نافرمانی مدنی خود را آغاز کردهاند و در این راستا با تظاهرکنندگان الانبار همراه میشوند. الجزیره از قول ایاد علاوی، رهبر فهرست العراقیه و نخستوزیر پیشین عراق تأکید کرد: حل و فصل اختلافات موجود در عراق جز با کنارهگیری مالکی از قدرت ممکن نخواهد بود. وی در خصوص احتمال استفاده مالکی از قدرت برای سرکوب تظاهرات گفت: چنین کاری همانند خودکشی سیاسی برای مالکی است و من از کشورهای حامی مالکی از جمله ایران و آمریکا میخواهم تا وی را نصیحت کنند که به چنین اقدامی دست نزند.
پس از انفجار تروریستی روز سهشنبه در دانشگاه حلب که جبهه النصره رسماً مسئولیت آن را بر عهده گرفت و منجر به کشته و زخمیشدن بیش از صد نفر شد، دیروز عراق صحنه انفجارهای فجیعی بود که رد خون کشتارهای آن بازهم به جبهه النصره در سوریه رسید. این درحالی است که رسانه ها از جابهجایی رهبران جبهه النصره و القاعده عراق طی این مدت خبر داده و بر همکاریهای متقابل این گروههای تروریستی صحه گذاشتهاند.
گزارشها از انفجار سوریه حاکی است که کشتههای این انفجار از دانشجویان و آوارگانی است که به کوی دانشگاه حلب پناه آورده بودند. هنوز علت انفجار مشخص نشده اما رسانههای رسمی سوری در نخستین گزارشهای خود آن را ناشی از اصابت گلوله خمپاره یا آرپیجی اعلام کردند. خبرگزاری فرانسه، به نقل از یک منبع نظامی انفجاررا ناشی از اصابت یک موشک ضدهوایی دانست که دو عضو گروههای مسلح آن را به سمت یک هواپیما که در آسمان منطقه در حال پرواز بود، شلیک کردند.
جبهه النصره که یکی از شاخههای القاعده در سوریه محسوب میشود، مسئولیت انفجار روز سهشنبه در دانشگاه حلب را برعهده گرفت. در این انفجار که در محیط دانشگاه حلب رخ داد، دستکم 83تن کشته و 160 تن دیگر زخمی شدند. این اولین باری است که یک گروه مخالف اسد مسئولیت یک حمله تروریستی در این حد را قبول میکند. همچنین گزارشهای غیررسمی مختلفی درباره ارتباط النصره با عربستان منتشر شده است. این حملات حدوداً 10 روز پس از سخنرانی اسد و مخالفت آمریکا و اروپا با آن انجام شده است. از سوی دیگر در حالی که گزارشهایی درباره درگیری بین جبهه النصره و ارتش آزاد مطرح شده است، سفر هیأت اروپایی به دمشق نشان از نرمتر شدن موضع غرب در قبال سوریه دارد و ظاهراً جبهه النصره با این تغییر موضع غربیها مخالف است که خود میتواند دلیلی برای این نوع انفجارها باشد.
مخالفان نیز با پخش تصاویر اجساد قطعه قطعه شده قربانیان این انفجارها در پایگاه اجتماعی فیسبوک، اعلام کردند: این حادثه به دلیل حمله هوایی به حیاط دانشکده مهندسی حلب صورت گرفت و تعداد قربانیان آن 77 تن است و به دلیل شدت انفجارها تعداد زیادی از زخمیها این انفجار اوضاع نامطلوبی دارند. بنا به گفته گروههای مخالف، حمله اول در ساعت یک بعد الظهر به وقت محلی اتفاق افتاد و حمله دوم پس از پنج دقیقه صورت گرفت و در پی این حمله تظاهراتی صورت گرفت که این تظاهرات به حمله هوایی سوم انجامید. همچنین این منابع با اشاره به اینکه گروههای مسلح با پرتاب دو موشک سعی در سرنگون کردن هواپیمای جنگی عامل حمله داشتند اما موفق نشدند، تأکید کردند تعدادی از کشتهشدگان و مجروحان کودک هستند.
ضربالاجل 48 ساعته تروریستها به اتباع ایرانی
سوریه این روزها با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم میکند، سفر نخستوزیر سوریه به ایران میتواند در این راستا باشد. از سوی دیگر سفر نماینده ایران به چین و هیأت اروپایی به دمشق که نشانگر تعدیل مواضع غربیها و رویکرد مثبتشان در این خصوص است، نیز میتواند علت این واکنش منفی تروریستها باشد.
نخستوزیر سوریه در سفر به تهران در دیدار با علی لاریجانی راههای گسترش روابط اقتصادی میان ایران و سوریه را بررسی کردند. همچنین با توجه به حضور تروریستها در سوریه، حمایتهای قدرتهای غربی و تعدادی از کشورهای منطقه از آنها، در این دیدارها درباره راهحلهای خروج سوریه از بحران صحبت میشود. همزمان فرمانده نظامی افراد مسلح سوری موسوم به ارتش آزاد سوریه ضمن تهدید اتباع ایرانی مقیم سوریه از ایرانیها خواستند که ظرف 24 ساعت این کشور را ترک کنند. سلیم ادریس فرمانده نظامی ارتش آزاد سوریه در راستای اقدامات تروریستی خود ایرانیهای مقیم این کشور را تهدید کرد.
تکرار صحنه سوریه در عراق
در آن سوی میدان یعنی عراق، درست یک روز پس از انفجار حلب، انفجارهایی صورت گرفت که طی آن 27 نفر کشته و 220 نفر زخمی شدند. شبکه تلویزیونی المیادین در گزارشی توسط عبدالله بدران خبرنگار این شبکه در بغداد در گفتگویی درباره انفجارهای دیروز در عراق گفت: در این انفجارها از سه بمب و یک خودروی بمبگذاری شده استفاده شده است. به گفته منابع امنیتی در کرکوک گمان میرود بمبها در ساعات شب در محل حادثه کار گذاشته شده باشند. انفجارها بسیار مهیب بودند به گونهای که ساختمانی که نیروهای پیشمرگ در مقابل آن تجمع کرده بودند به کلی ویران شد.
آلمانیتو در گزارشی نوشت: دولت عراق در ردیابی عاملان حملات عراق به سوریه و جبهه النصره رسیده است. یک مقام ارشد امنیتی ستاد ارتش عراق در گفتگو با این سایت نزدیک به کاخ سفید گفت: دولت عراق اطلاعات قابل اطمینانی به دست آورده است که جنبش امارت اسلامی عراق که حملات تروریستی در عراق را انجام میدهد، با سوریه ارتباط دارد. این در حالی است که همزمان با این انفجارها بسیاری از کسانی که اخیراً در مناطق سنینشین عراق علیه مالکی تظاهرات میکردند، پرچمهای ارتش آزاد سوریه را در دست داشتند. آلمانیتو به نقل از یک مقام امنیتی نزدیک به دفتر مالکی هم با اشاره به ارتباط انفجارهای عراق و سوریه میافزاید که جنگجویان تغییر مکان به سوریه دادهاند و این یک اتفاق نیست. این دیدگاه وجود دارد که فعالیت امارت اسلامی عراق به سوریه منتقل شدهاست. این مقام عراقی گفته است که بعضی رهبران بلندپایه عراقی حمایت های لجستیکی و اسناد لازم از جمله پاسپورت را برای جابهجایی تروریست های عراقی از عراق به سوریه فراهم کردند.
یک عضو ائتلاف دولت قانون مالکی نیز گفت که جبهه النصره سعی می کند تأثیراتی در تحولات عراق داشته باشد و سعی میکند ازطریق برخی سیاستمداران سوری تسهیلاتی را برای جابهجایی رهبران جبهه النصره از سوریه به عراق فراهم کند. این سایت همچنین با رابرت فور، سفیر سابق آمریکا در سوریه صحبت کرده و او گفته است که جبهه النصره کمتر ازیک سوم جنگجویان سوری را تشکیل میدهد و گروه های مسلح دیگری وجود دارند که علیه دولت سوریه نقش مهمتری را بازی می کنند. این در حالی است که از دسامبر 2012 آمریکا جبهه النصره را در لیست گروههای تروریستی قرار داده است. این نشان میدهد که خود آمریکا نیز نسبت به این گروه احساس نگرانی دارد.
زمانبندی جالبتوجه انفجارها
نکته جالب توجه دیگر در مورد این انفجارها زمانبندی آنهاست. این انفجارها یک روز پس از آن صورت میگیرد که رهبر معنوی جبهه النصره در درعا کشته شد. همچنین وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت، روز سهشنبه یکی از رهبران سنی عراق به اسم ایفان العیساوی بر اثر یک عملیات تروریستی در فلوجه کشته شد. وی از معدود رهبران سنی بود که علیه القاعده عراق فعالیت میکرد. او در ماه ژوئن با وال استریت ژورنال طی مصاحبهای گفته بود که بدون شک تحولاتی که در الانبار اتفاق می افتد با تحولات سوریه مرتبط است و در شارژ کردن القاعده عراق تأثیرگذار است. بنیاد کوییلیوم در لندن نیز اعلام کرده است که جبهه النصره 5 هزار نیرو دارد. این بنیاد در گزارش خود تصریح می کند که جبهه النصره سوریه با القاعده عراق در ارتباط است و با هم همکاری می کنند.
در این میان با ادامه تظاهراتهای ضد دولتی در عراق، مردم موصل نیز اعلام کردند نافرمانی مدنی خود را آغاز کردهاند و در این راستا با تظاهرکنندگان الانبار همراه میشوند. الجزیره از قول ایاد علاوی، رهبر فهرست العراقیه و نخستوزیر پیشین عراق تأکید کرد: حل و فصل اختلافات موجود در عراق جز با کنارهگیری مالکی از قدرت ممکن نخواهد بود. وی در خصوص احتمال استفاده مالکی از قدرت برای سرکوب تظاهرات گفت: چنین کاری همانند خودکشی سیاسی برای مالکی است و من از کشورهای حامی مالکی از جمله ایران و آمریکا میخواهم تا وی را نصیحت کنند که به چنین اقدامی دست نزند.