با توجه به اهمیت نتایح این انتخابات برای منطقه به خصوص جریان مقاومت و ایران روزنامه الکترونیکی شما گفتگویی با مهدی صولی معاون بین الملل حزب موتلفه اسلامی با محوریت ارزیابی انتخابات اخیر لبنان انجام داد که مشروح آن را در ادامه می خوانید:

· آقای صولی نتایج انتخابات اخیر پارلمانی در لبنان را چگونه ارزیابی می کنید؟

در مقدمه باید عرض کنم که نظام سیاسی در لبنان یک نظام پارلمانی و مبتنی بر دموکراسی انجمنی در جامعه‌ای ناهمگون است. دموکراسی انجمنی به نوعی از دموکراسی اطلاق می‌شود که طبق درصد جمعیتی، هر قوم و یا گروهی تعداد کرسی ها را در کابینه و مجلس به دست می آورند. هرچند چنین تقسیم بندی در پارلمان لبنان دیده نمی‌شود اما در سطحی کلان‌تر شاهد این وضعیت هستیم. به این معنا که بعد از نشست طائف و بر اساس توافقی نانوشته، ریاست مجلس در لبنان از شیعیان، نخست وزیری از اهل سنت و رئیس جمهوری از مسیحیان می‌ باشد. .

در رقابت‌های این دوره انتخابات پارلمانی 917 کاندیدای انتخابات در قالب 77 فهرست در 15 حوزه انتخابی برای تصاحب 128 کرسی پارلمان با یکدیگر رقابت کردند. این انتخابات بر اساس قانون جدید نظام انتخاباتی لبنان که در ژوئن ۲۰۱۷ تصویب شد و جای نظام انتخاباتی پیشین را گرفت، برگزار شد.

· قانون جدید چه تفاوت هایی با قانون قبلی دارد؟

قانون پیشین در سال ۱۹۶۰ میلادی تصویب و به قانون «۶۰» معروف بود. در نظام انتخاباتی مبتنی بر قانون قبلی ۱۲۸ نماینده پارلمان از طریق ۲۶ حوزه انتخابیه انتخاب می‌شدند و رأی‌دهندگان می‌توانستند به اندازه کرسی‌هایی که به حوزه آن ها تعلق داشت از میان نامزدهای آن حوزه انتخاب کنند. نامزدهایی که بیشترین تعداد آرا در هر یک از طوایف لبنان را کسب می‌کردند برنده حساب می‌شدند؛ اما نظام انتخاباتی جدید مبتنی بر روش نمایندگی نسبیتی است و لبنان را به ۱۵ حوزه انتخابیه چندکرسی تقسیم کرده است.

· این تغییر چه نتایجی داشته است؟

جامعه لبنان از گرایش‌های سیاسی، طایفه ای و مذهبی متعددی تشکیل شده است؛ در قانون قبلی بر اساس همین گرایش‌ها مشخص می شد که کدام لیست پیروز هر حوزه انتخاباتی است و همه اعضای آن لیست وارد پارلمان می‌شدند؛ اما به نظر می رسد که قانون جدید امکان رقابت منصفانه‌تری را فراهم کرده زیرا علاوه بر توجه به درصد آرای کل لیست، تعداد آرای هر نماینده ای نیز در پیروزی وی نقش خواهد داشت. به همین جهت در انتخابات‌های قبلی، گروه ها و احزاب کوچکتر، از شانس بسیار پایینی برخوردار و مجبور بودند وارد لیست احزاب بزرگ‌تر شوند، اما اکنون آن ها نیز فرصت رقابت پیدا کرده‌اند.

· در انتخابات اخیر لبنان، ترکیب فهرست های مشارکت کننده و نتایجی که بدست آورده اند، چگونه است؟

در این انتخابات بیشترین تعداد کرسی ها را لیست‌های «الامل و الوفاء» (لیست‌های وابسته مقاومت) و متحدانش در بیروت و جنوب کسب کردند. لیست‌های «الامل و الوفاء» به دعوت «سید حسن نصرالله» دبیرکل حزب الله و «نبیه بری» رئیس جنبش امل و رئیس پارلمان شکل گرفت.

اما در طرابلس، یکی از مهمترین شهرهای دارای اکثریت اهل سنت، جریان المستقبل وابسته به سعد حریری در یک شکست معنا دارد، بسیاری از کرسی‌های قبلی را هم از دست داد و فقط 3 کرسی کسب کرد.

بر اساس گزارش های منتشر شده در خصوص فهرست های اصلی، جریان 8 مارس (حزب‌الله و متحدانش) 50 کرسی، 14 مارس (المستقبل و متحدانش) 35 کرسی، جریان ملی آزاد (وابسته به میشل عون) 20 کرسی، حزب «التقدمی الاشتراکی» (وابسته به ولید جنبلاط) 10 کرسی و لیست «نجیب میقاتی» رقیب سعد الحریری 4 کرسی را از آن خود کرده اند.

· پس می توان از پیروزی قاطع لیست‌های حامی مقاومت در لبنان سخن گفت؟

به اعتقاد من، مهمتر از تعداد کرسی هایی که هر جریان در این انتخابات به دست آورده است، کیفیت آرا و نیز ظرفیت فراکسیون سازی و قابلیت تشکیل ائتلاف های آتی برای جریان های اصلی است. لذا برای تحلیل وضعیت آینده سیاسی لبنان می بایست به این موضوع توجه ویژه ای شود. همچنان که اطلاع از وضعیت نامزدهای شکست خورده نیز برای تحلیل صحنه آتی سیاسی لبنان بسیار مهم هستند. به عنوان نمونه لیست الامل و الوفاء در حوزه «جنوب سوم» با تمام 11 عضو خود از جمله «اسعد جردان» نامزد حزب قومی اجتماعی پیروز شده است. همانگونه که این لیست در حوزه «جنوب دوم» با تمام اعضایش پیروز شد و «نبیه بری» رئیس پارلمان «رأی برتر» (الصوت التفضیلی) را از آن خود کرد. نامزدهای سُنی حامی حزب‌الله نیز در شهرهایی چون بیروت، طرابلس و صیدون که جزء پایگاه‌های اجتماعی اصلی جنبش المستقبل سعد حریری به شمار می‌روند، نتایج خوبی به دست آورده اند. یکی از نامزدهای پیروز مورد حمایت حزب‌الله، جمیل السید - رئیس سابق دستگاه اطلاعاتی لبنان - است که روابط نزدیکی با بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه دارد.

همچنین انتشار خبر آرای بیشترِ امین شری نماینده سنی‌مذهب ولی مورد حمایت حزب‌الله در بیروت غربی نسبت به سعد حریری نخست وزیر لبنان تحلیل های متفاوتی از آینده سیاسی سعد حریری را به همراه داشته است. همانگونه که رای بهیه حریری، خواهر رفیق حریری، استردا جعجع، همسر سمیر جعجع رئیس حزب نیروهای لبنان و از رهبران جریان ۱۴ مارس وپولا یعقوبیان، مجری تلویزیون مستقبل که نوامبر ۲۰۱۷ به عربستان رفت و گفتگوی عجیب با سعد حریری را انجام داد، از اتفاقات جالب و قابل تامل هستند. از مهمترین نامزدهای شکست خورده در این انتخابات می توان به اشرف ریفى رئیس پلیس و وزیر دادگسترى پیشین و از تندروترین سیاستمداران مخالف حزب‌الله و هوادارعربستان سعودی اشاره کرد که نتوانست در این انتخابات رأى بیاورد.

تغییر معنادار بخشی از سبد آرای مسیحیان لبنان، با تضعیف آرای جریان آزاد ملی مسیحی به رهبری میشل عون، رئیس جمهور و از متحدان حزب الله به سوی تقویت آرای نامزدهای حزب نیروهای لبنان از مخالفین حزب الله، نیز بسیار مهم است.

· میزان مشارکت مردم در انتخابات چگونه بود؟

آخرین انتخابات پارلمانی لبنان در سال 2009 برگزار شده بود و از آن زمان، برگزاری دور جدید انتخابات به دلیل اختلاف جریان‌های سیاسی بر سر نحوه برگزاری آن بارها به تعویق افتاده بود. این انتخابات پس از 9 سال و در میانه یکی از پیچیده ترین و بحرانی ترین مقاطع سیاسی و امنیتی در منطقه غرب آسیا برگزار شده است و کشورهایی مختلفی نیز برای اثرگذاری بر نتایج این انتخابات تلاش کردند. با این حال میزان مشارکت مردم لبنان در این انتخابات پایین تر از دوره قبل بوده است و این مساله از جهات گوناگون قابل تحلیل است.

· پیامدهای منطقه ای این انتخابات چیست؟

در مجموع می توان گفت که بر اساس اعلام رسمی نتایج این انتخابات، اکثریت نسبی رای دهندگان لبنانی به گزینه های پیشنهادی مقاومت رأی دادند؛ زیرا نسب رأی به لیست‌‌‌های الامل و الوفاء در تمامی حوزه‌ها به شکلی قابل ملاحظه در مقایسه با سال 2009 افزایش داشته است و این نشان دهنده رابطه منطقی و پیوستگی معنادار میان مقاومت و پایگاه مردمی‌ آن در لبنان است. تاثیرات این پیام فراتر از مرزهای لبنان و دارای تاثیرات منطقه ای و بین المللی خواهد بود و نقشی بازدارنده برای رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای منطقه؛ و به طور هم زمان نقشی پیش رونده برای مردم لبنان و نیز حامیان و متحدین این جریان در منطقه ایفا خواهد کرد. نتایج این انتخابات، می تواند فرصت ارزنده ای برای ارتقای سطح روابط دو کشور از روابطی تاریخی و سیاسی به روابطی راهبردی، پایدار و همه جانبه، مبتنی بر تعامل سازنده و فراگیر با همه طرف های فعال در جامعه لبنانی محسوب شود. همان گونه که مفهوم مقاومت نیز از مفهومی محلی و سیاسی به مفهومی راهبردی در منطقه غرب آسیا تبدیل شده است.