
درواقع شهر بندری چابهار با مساحتی قریب به 17150 کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 200 هزار نفر در استان سیستان و بلوچستان و جنوبیترین نقطه شرق کشور، در مجاورت دریای عمان در نزدیکترین فاصله با آبهای آزاد جهان یعنی اقیانوس هند قرار گرفته و تنها بندر اقیانوسی ایران است.
بنابراین بسیار حائز اهمیت است که موقعیت جغرافیایی ایران و جنوب شرق کشور بهویژه بندر چابهار را از منظر منافع ملی نگریسته تا در گستره مبادلات تجاری با استفاده از استعدادهای طبیعی منطقه و پتانسیل موجود ارتباطات اقتصادی با کشورهای همسایه و نیز کشورهای آسیای میانه را تقویت کنیم. لذا مسئولین مرتبط با سیستمهای اقتصادی باید اهداف عالیهای چون محرومیتزدایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، حضور در بازارهای جهانی، ایجاد اشتغال مولد، صادرات محصولات صنعتی را محقق سازند. اهمیت بندر چابهار در میان کشورهای همسایه به مرز خاکی و آبی گستردهای برمیگردد که باعث شده بهعنوان یکی از پرهمسایهترین کشورهای جهان مطرح باشد که تعدادی از این کشورها محصور در خشکی هستند. از طرفی این موضوع، قابلیتهای ترانزیتی کشور را برجسته ساخته و بر اهمیت بندر چابهار بیش از پیش میافزاید. این بندر، یکی از مهمترین چهارراههای کریدور شمال- جنوب بازرگانی جهانی است. جابهجایی و انتقال کالا به صورت زمینی، ریلی و هوایی از آسیای دور به آسیای میانه از مسیر ترانزیت چابهار به میلک کوتاهترین و مناسبترین مسیر است.نقش چابهار در اقتصاد بینالملل به گونهای حائز اهمیت است که این منطقه در مرکز طلایی کریدور شماره ۹ اقتصاد تجارت جهانی قرار گرفته است و به شکل بارز و اثرگذاری بر کوتاهکردن زمان و قیمت تمام شده حمل کالاهای تجاری به ایفای نقش میپردازد لذا میتوان گفت چابهار حلقه تکمیلی زنجیره ترانزیت شرق کشور است.
نظر به اینکه کشورهای حاشیه خلیج فارس که غالبا به ساخت و توسعه بنادر خود روی آوردهاند در انتهای خلیج فارس قرار دارند و این در حالی است که چابهار، موقعیت مناسبی برای ترانزیت کالا ایجاد کرده است. پس با توسعه بندر چابهار و تکمیل کریدور شمال- جنوب، قطعا کشتیها برای صرفهجویی در وقت، بندر چابهار را برای تخلیه و بارگیری کالا انتخاب میکنند، از سوی دیگر توسعه بندر چابهار در جنوب شرقی ایران موجب شده عبور و مرور کالا در کریدور شرق- غرب به سهولت بینجامد و ترانزیت کالا از کشورهای شرقی تا ترکیه و اروپا با سرعت بیشتری انجام شود.
درنتیجه برای رسیدن به اهداف اصلی در توسعه محور ترانزیتی چابهار لازم است:
نقش جمهوری اسلامی ایران در ترانزیت کالا و حمل و نقل بینالمللی افزایش یابد.
سهم چابهار در بازرگانی داخلی و خارجی و ترانزیت کالای کشور افزایش یابد.
پیوندهای اقتصادی، اجتماعی و امنیتی با کشورهای همسایه تقویت شود.
نقش و عملکرد منطقه آزاد چابهار در بحث توسعه ملی و منطقهای ارتقاء یابد.
شایان ذکر است بندر چابهار یکی از 14 نقطه استراتژیک دنیاست و از طرفی یکی از 10 بندر مهم جهان محسوب میشود. به علاوه، برای توسعه و صادرات کالا به دیگر مناطق جهان بندر چابهار گذرگاهی مطمئن و امن است.
امروزه کشورهای مختلف جهان رغبت زیادی برای سرمایهگذاری در بندر چابهار دارند پس باید با استانداردسازی تولیدات داخلی اکثر محصولات تولیدی کشور را به بندر چابهار سوق داد تا این محصولات خریداران بینالمللی بیشتری داشته باشند.
بنابراین اهمیت بندر چابهار از چندین محور جغرافیایی، اقتصاد بینالملل، اقصاد بومی، توسعه اجتماعی و فرهنگی مورد توجه است و میطلبد تا مسئولین محلی و دولتمردان جمهوری اسلامی نسبت به این منطقه توجه ویژه داشته باشند.
*معاون روابط عمومی تبلیغات حزب مؤتلفه استان سیستان بلوچستان